Een heel land te winnen.

Na onlangs het belang van het aan de burger verleende stemrecht te hebben beschreven en de verantwoordelijkheid welke dat voor de stemgerechtigen met zich meebrengt, wens ik in dit artikel een kritische noot te plaatsen ten aanzien van het ontbreken van voldoende democratisch besef bij de kiezersmassa om tot goed overwogen politieke keuzes te kunnen komen. Dit benodigd democratisch besef is een voorwaarde om op gefundeerde wijze invulling te kunnen geven aan de verantwoordelijkheid die om de hoek komt kijken bij het hanteren van het rode potlood in het stemhokje.

Het is naar mijn oordeel dan ook de relatief kleine groep elite die het in ons land voor het zeggen heeft, te verwijten dat zij, zo zij de vrijheid echt hoog in hun vaandel hebben staan, nooit het verantwoordelijkheidsgevoel hebben getoond om de grote massa tot democratische meningsvorming op te voeden. Men heeft als het ware het systeem van het kiesrecht over de spreekwoordelijke muur gedonderd zonder daar ooit de staatsburgerlijke handleiding bij aan te leveren, laat staan zorg te dragen voor een regelmatige actualisatie daarvan.

Ook de huidige leiders van onze politieke partijen tonen deze verantwoordelijkheid niet. Zij trachten de grote kiezersgroep te overtuigen met moderne kralen en spiegels, net zoals ooit de onwetende inboorlingen van overzee door onze voorvaders werden overtuigd om hun rijke bodemschatten 'vrijwillig' aan ons af te staan. Nu worden door onze politieke leiders uiterlijke vaagheden ingezet zoals een charismatisch voorkomen en het schofferen van elkaars mening en integriteit, om de kiezers te overtuigen van hun gelijk, dit soms tot op het onfatsoenlijke af. De vooraanstaande journalist en opiniemaker Kustaw Bessems twitterde op 2 augustus 2012: "Binnenkort krijgen we de campagneparadox weer te verduren: terwijl politici op hun aantrekkelijkst moeten zijn, zijn ze op hun lelijkst", doelend op de politieke campagne ten behoeve van de Tweede Kamerverkiezingen in september 2012 en de daarbij te verwachten sfeer tijdens die campagne.

In de onderlinge strijd om de stem van de kiezer wordt, door deze tot voorbeeld dienende politieke elite, de menselijke waardigheid van hun politieke opponenten in vele gevallen niet meer gerespecteerd. Wat deze menselijke waardigheid precies is, werd door de 20ste eeuwse Franse schrijver en politicus Maraux omschreven als het tegendeel van vernedering. Een groot deel van de kiezers, met name die groep waarvoor de tot dusver leidende elite nimmer de verantwoordelijkheid heeft genomen om bij hen voldoende staatsburgerschap te ontplooien, kan deze platte strijd der gladiatoren niet ver genoeg gaan. Met name de populistische politieke leiders misbruiken deze, door onachtzaamheid gecreëerde, achterstand bij de kiezer ten eigen voordele. 

Als lokaal politicus doe ik dan ook een dringend beroep op mijn collega's, op elk politiek niveau in den lande, om gezamenlijk inhoud te geven aan de aan ons opgedragen verantwoordelijkheid om de burger mee te nemen in het creëren van voldoende democratisch besef. Dit om op basis van aangereikte elementaire kennis de inhoudelijke politieke en maatschappelijke vraagstukken op hun merites te kunnen beoordelen maar ook om onbevangen de ontwikkelingen in de samenleving te kunnen duiden. Dit kan wat mij betreft morgen beginnen door vakken als cultuurgeschiedenis, wijsbegeerte en staatsinrichting weer als basisdisciplines op te nemen in ons onderwijscurriculum.